czwartek, 4 stycznia 2024

Biskup Teodorowicz

Arcybiskup metropolita lwowski obrządku ormiańskiego Józef Teodorowicz.

Józef Teofil Teodorowicz (ur. 25 lipca 1864 w Żywaczowie na Pokuciu, zm. 4 grudnia 1938 we Lwowie) – polski arcybiskup lwowski obrządku ormiańskiego, teolog, polityk, poseł na Sejm Ustawodawczy, a następnie senator I kadencji w II RP.
2 stycznia 1887 przyjął święcenia kapłańskie z rąk arcybiskupa ormiańskokatolickiego Izaaka Mikołaja Isakowicza. Był kuratorem Zakładu dla Młodzieży im. dr. Józefa Torosiewicza we Lwowie, proboszczem w Brzeżanach, wikarym we Lwowie i Stanisławowie, a następnie kanonikiem gremialnym we Lwowie. Współpracował z ks. Adamem Stefanem Sapiehą. W 1901, po śmierci arcybiskupa Isakowicza, w wieku 37 lat został mianowany arcybiskupem lwowskim obrządku ormiańskiego. Prowadził ożywioną działalność społeczną i polityczną. Był członkiem Ligi Narodowej. Działał w wielu organizacjach dobroczynnych. W okresie 1902–1918 był posłem do Sejmu Krajowego we Lwowie i Izby Panów w Wiedniu, gdzie bronił spraw polskich. W 1902 roku objął lwowską katedrę obrządku ormiańskiego. W 1905 jako jedyny biskup galicyjski zaangażował się w sprawę strajków szkolnych w Wielkopolsce. Podczas I wojny światowej wraz z arcybiskupem Bilczewskim chronił energicznie obywateli kraju od krzywd ze strony cywilnych i wojskowych okupacyjnych władz rosyjskich. W 1917 na forum wiedeńskiej Izby Panów ogłosił, że celem Polaków jest restytucja integralnej Polski. Od początku listopada 1918 brał aktywny udział w pracach nad organizowaniem państwowości polskiej. 10 lutego 1919 wygłosił słynne kazanie w katedrze św. Jana w Warszawie na rozpoczęcie obrad Sejmu Ustawodawczego. Podkreślił w nim konieczność porzucenia spraw partykularnych i osobistych interesów na rzecz pracy dla dobra wspólnego w odradzającej się z zaborczych podziałów Polsce. W 1920, kiedy ważyły się losy Śląska, pojechał wraz z biskupem Sapiehą do Rzymu, aby tam przedstawić sprawę polską papieżowi Benedyktowi XV, a w drodze powrotnej odczytami w Paryżu i Brukseli zwracał uwagę światowej opinii na żądania Polski.
W latach 1919–1922 był posłem niezależnym na Sejm Ustawodawczy i wiceprzewodniczącym klubu poselskiego Związku Ludowo-Narodowego, a w latach 1922–1923 senatorem z ramienia Stronnictwa Chrześcijańsko-Narodowego do chwili, gdy na polecenie Piusa XI zrezygnował z mandatu. Położył olbrzymie zasługi dla archidiecezji lwowskiej obrządku ormiańskiego. Dbał o powołania kapłańskie, popierał oczyszczanie liturgii ormiańskiej z naleciałości łacińskich, a 30 maja 1937 przy udziale całego Episkopatu Polski i wiernych trzech obrządków uroczyści koronował cudowny obraz Matki Bożej Łaskawej z ormiańskiego kościoła parafialnego w Stanisławowie – najważniejszego sanktuarium maryjnego w archidiecezji ormiańskiej. W latach 1908–1930 olbrzymim wysiłkiem przeprowadził gruntowną renowację katedry ormiańskiej we Lwowie, którą Jan Henryk Rosen ozdobił słynnymi freskami, a Józef Mehoffer – mozaikami.
Zmarł 4 grudnia 1938 we Lwowie. Po jego śmierci, w uznaniu jego zasług dla Rzeczypospolitej, ogłoszono w całym kraju żałobę narodową.

Jubileusz kanonika Dionizego Kajetanowicza (maj 1937). Arcybiskup metropolita lwowski Józef Teodorowicz (na pierwszym planie w środku) podczas jubileuszu 25-lecia kapłaństwa kanonika Dionizego Kajetanowicza (na pierwszym planie z prawej). W głębi z prawej widoczni m.in.: ks. kanonik Bogdanowicz, ks. Gawroński oraz ks. kanonik Kwapiński (na lewo za ks. arcybiskupem Teodorowiczem).

Arcybiskup Józef Teodorowicz.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Boże Ciało

Uroczystość Bożego Ciała w Warszawie (4 czerwca 1931 r.). Fragment procesji na ul. Krakowskie Przedmieście. Widoczni m.in.: ks. kard. Aleksa...